< 1 >
Sexagesimaal talstelsel
Het sexagesimale getallensysteem werkt met het grondtal 60.
Uitleg
Een van de meest gebruikte getallen is 60. We weten allemaal dat een uur 60 minuten heeft. Daar leer je als kind dan mee rekenen, en dat is best wel lastig, want
Een minuut heeft weer 60 seconden, en een dag heeft 24 uur. Een jaar heeft iets meer dan 360 dagen. Niet alleen bij tijdsrekening, maar ook bij maten speelt het getal 60 een grote rol. Keukenkastjes hebben een standaard breedte van 60 cm, en daar is echt wel een goede reden voor. Tegels zijn 15 cm breed, zo passen er 4 in 60 cm. De typisch Nederlandse stoeptegels zijn 30 × 30 cm.
Is dit nu allemaal toeval?
Natuurlijk niet. De oude Babyloniërs hadden een sexagesimaal talstelsel (in spijkerschrift) waarbij 60 een prominente rol speelde. Zij kenden overigens ook een symbool voor 10, maar hadden geen echt tientallig stelsel, en hadden net als de oude Romeinen geen symbool voor 0.
In welk talstelsel je rekent maakt geen verschil, je kunt het getal 60 op veel manieren delen, en dat is juist zo belangrijk.
GeschiedenisHet zou onzinnig zijn om getallen die in het menselijk leven een plaats hebben gekregen zomaar te veranderen. Een uur met 100 minuten heeft veel nadelen. De Franse dictator Napoleon heeft dit ooit willen invoeren, maar het is hem niet gelukt. Er zijn thans uren-registratie-systemen waar dit fenomeen weer de kop op steekt. Absurd. Ook een dozijn (12) of een gros (144) zijn echt wel zinvol. Kijk maar eens naar (2 × 12 = 24) of (5 × 12 = 60) en (12 × 12 = 144). |